اثرات حشره کشی و دورکنندگی اسانس دو گونه ارس بر شب پره مدیترانه ای آرد و شپشه آرد

چکیده: در این تحقیق اثرات سمیت تنفسی و دورکنندگی اسانس گیاهان juniperus polycarpusو juniperus sabina روی حشرات کامل دو گونه آفت انباری، شپشه آرد tribolium confusum و شب پره مدیترانه ای آرد ephestia kuehniella در شرایط دمایی 1±27 درجه سانتیگراد، رطوبت نسبی 5±65 و در تاریکی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که اسانس j. sabina سمیت بیشتری نسبت به j. polycarpus برای شپشه آرد و شب پره مدیترانه ای آرد دارد. نتایج نشان داد که درصد مرگ و میر حشره باافزایش غلظت و زمان افزایش می یابد. اسانس j. polycarpus در پایین ترین غلظت (166/65 و 16 میکرولیتر بر لیتر هوا) باعث 17/50 و 15 درصد مرگ و میر در مقایسه با 90 و 82/5 درصد مرگ و میر در بالاترین غلظت (444/4 و 108 میکرولیتر بر لیتر هوا) برای شپشه آرد و شب پره مدیترانه ای آرد پس از 24 ساعت بدست امد. اسانس j. sabina در پایین ترین غلظت (65/166 و 8 میکرولیتر بر لیتر هوا) باعث 50/27 و 10 درصد مرگ و میر در مقایسه با 90 و 100 درصد مرگ و میر در بالاترین غلظت (744/37 و 56 میکرولیتر بر لیتر هوا) پس از 24 ساعت برای شپشه آرد و شب پره مدیترانه ای آرد بدست امد. بیشترین میزان دورکنندگی برای اسانس j. polycarpus روی شپشه آرد مشاهده شد، در حالی که اسانس j. sabina بیشترین میزان دورکنندگی را بر شب پره مدیترانه ای آرد داشت. ترکیبات شیمیایی مهم اسانس j. polycarpus که توسط دستگاه gc-ms مشخص شد عبارتند از?-pinene (26/97درصد)، ?-cadinene (5/88درصد)،germacrene b (5/67درصد) وgermacrene d-4-ol (4/49درصد) در حالی که ترکیبات شیمیایی مهم اسانس j. sabina،sabinen (11/73درصد)،?-pinene (11/20درصد)،limonene (8/64درصد) و myristicin (8/20درصد) بود.